Το τελευταίο γνωμικό που κατατέθηκε

Ο Χρύσιππος ο Σολεύς είπε: " "Θα συμπεραίναμε στην περίπτωση ενός όμορφου σπιτιού ότι χτίστηκε για τους ιδιοκτήτες τους και όχι για ποντίκια. Οφείλουμε επομένως, με τον ίδιο τρόπο, να θεωρούμε το σύμπαν σαν το σπίτι των θεών.""

Τετάρτη 18 Φεβρουαρίου 2009

Χώρος και Χρόνος


Αγαπητέ αναγνώστη,

το θέμα που επέλεξα για σήμερα έχει να κάνει με κάτι που αντιλαμβανόμαστε όλοι αλλά που δεν υπάρχει! Ούτε ο Χώρος, ούτε ο Χρόνος. Όχι δεν έχω τρελλαθεί, δώσε λίγη από την προσοχή σου και την υπομονή σου στο παρακάτω κείμενο και μετά μπορείς να με χαρακτηρίσεις όπως αποφασίσεις! Οι έννοιες αυτές έχουν δημιουργθεί για να μπορούμε να συννενοούμαστε αλλά είναι απολύτως φανταστικές. Το κακό μ'αυτές τις "δημιουργίες" είναι ότι μετά από τόσους αιώνες προπαγάνδας και χρήσης τους έχουν ενσωματωθεί στη "σκέψη" μας και κυριαρχούν τόσο πολύ ώστε να μην μας αφήνουν να δούμε πολλά πράγματα καθαρά.

Ξεκινώντας με τον Χώρο και εξετάζοντας το ζήτημα γεωμετρικά γνωρίζουμε όλοι ότι αναφέρεται στις τρεις διαστάσεις. Μήκος, Πλάτος και Βάθος. Θα μπορούσαμε να πουμε ότι αν αντιλαμβανόμασταν αυτ
ές τις διαστάσεις τότε θα είμασταν "τρισδιάστατα" όντα. Όμως η τρίτη διάσταση, το βάθος, είναι ένα δημιούργημα του μυαλού μας. Απαραίτητο μεν για να μπορούμε να κινούμαστε μέσα στον κόσμο μας, επιστημονικά αποδεδειγμένο δε, ότι είναι αποκύημα της λειτουργίας του μυαλού μας.

Και κάποια παραδείγματα για να μην μιλάμε θεωρητικά:
- Χρησιμοποιόντας ένα μάτι μπορούμε ε
ύκολα να διαπιστώσουμε ότι χάνουμε την αντίληψη της τρίτης διάστασης. Κλείστε το ένα μάτι και προσπαθήστε με το δάκτυλο του ενός χεριού σας να αγγίξετε από ψηλά και γρήγορα το δάκτυλο του άλλου σας χεριού το οποίο βρίσκεται κάπου στο χώρο και χαμηλά, στο ύψος του στέρνου σας για παράδειγμα. Πάνω σ'αυτήν την αρχή βασίζεται και η αρχή της στεροσκοπίας (δύο αεροφωτογραφίες με αλληλοεπικάλυψη 60%) για όποιον τυχαίνει να γνωρίζει. Παρεπιπτόντως εδώ ας αναφέρω εδώ, ότι ο Νταλί (S. Dali) έχει χρησιμοποιήσει αυτή την μέθοδο σε πολλά από τα έργα του.
- Όταν βλέπουμε ένα σπίτι στατικά και όχι από γωνία αλλά ευθεία δεν μπορούμε ποτέ να ξέρουμε το βάθος του. Από εμπειρία μόνο (αν το έχουμε ξαναδεί) ή αν περπατώντας αρχίσουμε και διακρίνουμε το βάθος του. Η λειτουργία του εγκεφάλου μας είναι τόσο γρήγορη που μας δίνει την αίσθηση του βάθους (προοπτική) με την επεξεργασία των διάφορων εικόνων που λ
αμβάνει.
- Πειράματα που έγιναν σε παιδιά που μόλις άρχισαν να διακρίνουν τα αντικείμενα καθώς και σε εκ γεννετής τυφλούς που μετεγχειρητικά μόλις άρχισαν να βλέπουν, έδειξαν ότι δεν μπορούν να βρουν διαφορές μεταξύ ενός κίτρινου κύκλου και μιας κίτρινης σφαίρας.
- Το παράδειγμα της ταυρομαχίας μας δείχνει ότι ο εγκέφαλος του ταύρου δεν έχει καν την ιδιότητα της συναίσθησης του βάθους και γι'αυτό τρέχει πάνω σε αυτό που είναι επίπεδο και κινείται, χωρίς σχεδόν ποτέ να βρίσκει αυτόν που βρίσκεται από πίσω και κινεί.
- Ίσως το καλύτερο παράδειγμα για τα παραπάνω είναι η προσωπική εμπειρία μας σε αντικείμενα που παρατηρούμε από μεγάλη
απόσταση. Ένας άνθρωπος που βρίσκεται μακρυά είναι πάντα διδιάστατος. Μόνο όταν πλησιάσει μπορούμε να "διακρίνουμε" την τρίτη διάσταση. Ή τα ουράνια σώματα που βλέπουμε στον ουρανό (Ήλιος, φεγγάρι, πλανήτες) είναι πάντοτε διδιάστατα. Μόνο η επίκτητη "γνώση" μας ότι αποτελούν ουράνιες σφαίρες μας κάνουν να τα αντιλαμβανόμαστε τριδιάστατα.
Από τα παραπάνω καταλαβαίνουμε ότι ο Χώρος είναι δημιούργημα του μυαλού μας. Όμως ο Χρόνος; Ο χρόνος δεν είναι τίποτα άλλο παρά η "κίνηση" στο χώρο. Και τα πάντα κινούνται, "Τα πάντα ρει" λέει ο Ηράκλειτος. Στα ιερά βιβλία των ινδιών (Vedas= σοφία, επιστήμη) δεν υπάρχει η έννοια του χρόνου. Οι "βεδική" άποψη για την ζωή συνοψίζεται ως εξής: "Δεν υπάρχει τίποτα απόλυτα σταθερό, τίποτα δεν τηρείται παντοτεινά, στο σύνολο του αντικειμενικού σύμπαντος, το οποίο δεν είναι παρά ένα σύστημα από ασταμάτητα "πήγαινε-έλα" (jagati, συλλογική κίνηση) με τα πάντα μέσα σ'αυτό συνεχώς να κινούνται και να αλλάζουν (jagat)(...) Ωστόσο αυτή η κίνηση δεν είναι ένας τρελός χορός. Υπάρχει μέθοδος σ'αυτήν και οι κινήσεις είναι οργανωμένες σε ομάδες και "έχουν φτιαχτεί να κατοικούν" (avasya) εντός ορίων και για περιόδους διαφορετικών μηκών, έτσι ώστε να τους δίνεται αυτό που μοιάζει με σταθερότητα, περισσότερο ή λιγότερο διαρκή" (Isha Upanishad & White Yajur-Veda 40.1)
Παραδείγματα "χρόνου": η κίνηση της γης γύρω από τον εαυτό της μας δίνει την μονάδα μέτρησης της ημέρας. Η κίνηση του ήλιου μας δίνει την μονάδα μέτρησης του έτους. Η "κίνηση" του ανθίσματος των λουλουδιών μας δίνει την μονάδα μέτρησης της εποχής κοκ. Και όλα αυτά είναι μεν χρήσιμα αλλά υποκειμενικά. Στην ουσία είναι μια ψευδαίσθηση μέσα στην οποία ζούμε.

Ένα καλό παράδειγμα είναι τα διάφορα άλλα όντα και πως αντιλαμβάνονται τον χρόνο. Στον όρο όντα θα περιλάβω άλλα "διδιάστατα" όντα σαν εμάς αλλά και "τριδιάστατα" όντα ή όντα άλλων διαστάσεων ή όντα που δεν ανήκουν στον "κόσμο" μας.
Για παράδειγμα φανταστείτε μια πεταλούδα ή ένα υπεραιωνόβιο δέντρο με τον δεδομένο "χρόνο" ζωής τους, πόσο διαφορετικά από εμάς θα μπορούσαν να αντιλαμβάνονται τις κινήσεις μας. (αργά - γρήγορα).
Για τα "όντα" άλλων διαστάσεων θα αφήσω ένα διαφημιστικό της Greenpeace να μιλήσει.



Που καταλήγουμε όμως; Εγώ προσωπικά στο ότι ίσως μπορούμε να ζήσουμε και χωρίς αυτές τις ψευδαισθήσεις πράγμα που πιθανόν να προκαλεί μια διεύρυνση της συνείδησης σε συλλογικό και ατομικό επίπεδο. Δεν ξέρω ακριβώς τι είδους ζωή θα είναι αυτή, γιατί και εγώ προγραμματισμένος το ίδιο με εσάς είμαι. Ούτε μπορώ να με πείσω ότι μπορώ ποτέ να μάθω τους νόμους του σύμπαντος αφού αυτό είναι άπειρα μεγαλύτερο από εμένα. Μπορώ μόνο να φανταστώ βάση της προσωπικής μου εξέλιξης και αυτό πάλι δεν μπορώ να το πω με λόγια, γιατί οι δυνατότητες μου δεν φτάνουν ως εκεί και εξάλλου δεν είναι ο σκοπός αυτής της ανάρτησης. Ο σκοπός θα μπορούσα να πω είναι ο καθένας να σκεφτεί για τον εαυτό του.

Προφανώς, μελετώντας αυτά, ο (αμφιλεγόμενος) συγγραφέας Thomas Carlyle έγραψε τα παρακάτω:
<<Καθόμαστε όπως μέσα σε μια χωρίς σύνορα Φαντασμαγορία και Ονειροσπηλιά. Χωρίς σύνορα γιατί το μακρινότερο αστέρι, ο μακρινότερος αιώνας, δεν βρίσκεται καν πλησίον του χείλους της εκτίμησης μας: ήχοι και πολύχρωμα οράματα φτερουγίζουν δίπλα στις αισθήσεις μας, αλλά Αυτόν, που δεν Κοιμάται, του οποίου η δημιουργία είναι και το Όνειρο και ο Ονειρευόμενος, δεν το βλέπουμε. Εκτός σπάνιων στιγμών ημίσειας αφύπνισης δεν τον υποπτευόμαστε καν. (...) Έπειτα, σ'αυτό το παράξενο Όνειρο, πως γαντζωνόμαστε απ' τις σκιές σαν να ήταν ύλη, και κοιμόμαστε βαθειά ενώ φανταζόμαστε τους εαυτούς μας εντελώς ξυπνητούς! (...) Αυτό το Ονείρεμα, αυτή η υπνοβασία είναι αυτό που αποκαλούμε Ζωή πάνω στη γη, όπου οι περισσότεροι, πράγματι χωρίς αμφιβολία, περιπλανούνται. (...)
Παρόλα αυτά, ένας ανώτερος διαλογισμός μήπως δεν μας έχει διδάξει, σε κάθε κλίμα και κάθε εποχή, ότι το ΠΟΥ και το ΠΟΤΕ, τόσο μυστηριώδη αδιάσπαστα από όλες τις σκέψεις μας, δεν είναι παρά επιφανιακές επίγειες προσφύσεις στη σκέψη; ότι ο Προφήτης μπορεί να τις διακρίνει όταν συνδέονται από το ουράνιο ΠΑΝΤΟΥ και ΠΑΝΤΑ: Μήπως δεν έχουν όλα τα έθνη συλλάβει τον Θεό τους σαν "Πανταχού Παρών" και Αιώνιο; Σαν να υπάρχει σε ένα συμπαντικό ΕΔΩ, και σε ένα ΤΩΡΑ που διαρκεί για πάντα; Σκεφτείτε καλά, γιατί και εσείς θα βρείτε ότι ο Χώρος δεν είναι παρά ένας τρόπος της ανθρώπινης Αίσθησης. Το ίδιο και ο Χρόνος. Δεν υπάρχει Χώρος και δεν υπάρχει Χρόνος: Εμείς ΕΙΜΑΣΤΕ - δεν ξέρουμε τι - φωτεινές σπίθες που αιωρούμαστε στον αιθέρα της Θεότητας!
Ώστε αυτός ο Κόσμος που τόσο μοιάζει σαν στερεός, δεν είναι παρά μια αέρινη εικόνα, το ΕΓΩ μας είναι η μόνη πραγματικότητα: και η Φύση, με τις χιλιάδες δημιουργίες της και καταστροφές της, τίποτα άλλο από την αντανάκλαση της δικιάς μας εσωτερικής Δύναμης, την "φαντασία του Ονείρου μας"
>>
Thomas Carlyle, Sartor Resartus
Book I, Chapter VIII

"As above, so it is below. That which has been, will return again. As in heaven, so on earth.' "Όπως κάτω έτσι και πάνω. Αυτό που ήταν, θα ξαναγυρίσει. Όπως στον ουρανό, έτσι και στη γη"
Ερμής ο Τρισμέγιστος από H. P. Blavatsky, Isis Unveiled


Ενδεικτικά βιβλιογραφία για τα παραπάνω, σε διάφορα επίπεδα και τομείς (φιλοσοφικά, αποκρυφιστικά, θεολογικά, μαθηματικά) με την δικιά του ορολογία το καθένα, εκτός από τα ήδη αναφερθέντα, μπορείτε να βρείτε στα:
- C. H. Hinton, The Fourth Dimension
- C. H. Hinton, The Era of New Thought
- P. Ouspensky, Tetrium Organum
- Immanuel Kant, A Critique of Pure Reason
- Dr. Ernst Mach, Contributions to the Analysis of the Sensations
- H. P. Blavatsky, The Secret Doctrine
- Roberto Bonola, Non-euclidean Geometry, a Critical and Historical Study of its
Development
- A. Einstein's book on relativity
- J. C. Chatterij, The Wisdom of the Vedas



16 σχόλια:

  1. Πολύ ενδιαφέροντα όλα αυτά!

    Μου άρεσε πάρα πολύ η διαφήμιση της Greenpeace (δένει άψογα με το κείμενο) και το κείμενο του Thomas Carlyle (αν τον γράφω σωστά!)

    Σίγουρα θα ψάξω γραψίμια του με αφορμή τη δημοσίευση σου...

    Να είσαι καλά Ιπτάμενε! Χαιρετισμούς!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Σ'ευχαριστώ πολύ Ατόφιε!
    Ας συμπληρώσω ότι νομίζω ότι και οι πίνακες του Νταλί δένουν υπέροχα με το θέμα...

    Καλό σου βράδυ!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Αυτό που αναφέρεις με τον τυφλό που βλέπει για πρώτη φορά έχει ονομαστεί "πρόβλημα Μολινέ" όταν ο Μολινέ που το πρωτοδιατύπωσε εξέφρασε την άποψη ότι αν ένας εκ γενετής τυφλός βρει το φως του δεν θα μπορεί να ξεχωρίσει ούτε καν έναν κύβο από μια σφαίρα!!

    Το θέμα αυτό απασχόλησε για εκατοντάδες χρόνια τους φιλοσόφους και σήμερα τους επιστήμονες της νευροφυσιολογίας και του εγκεφάλου (και τους φιλοσόφους).

    Κάποιες ενδείξεις λένε ότι όντως ένας εκ γενετής τυφλός δεν μπορεί να κάνει το διαχωρισμό της σφαίρας από τον κύβο παρά μόνο αν τα ξαναπιάσει στα χέρια του.

    Αυτό δείχνει την υποκειμενική φύση της όρασης καθώς και πολλά άλλα που συζητάνε οι φιλόσοφοι του νου (Philosophy of Mind).

    Παρόμοιο προβληματισμό μου έχει προκαλέσει και οι σκέψεις για τα χρώματα εφόσον δεν μπορούμε να αποδείξουμε ότι όταν μιλάμε για ένα χρώμα (π.χ. πορτοκαλί) βλέπουμε όλοι το ίδιο πράγμα (ακόμη και αν το ονομάζουμε έτσι ή δεχόμαστε κάποια κοινά χαρακτηριστικά).

    Όλα αυτά συγκλίνουν με τα επιχειρήματά σου.

    Η αντίληψη που έχω για τον χρόνο είναι ακριβώς η ίδια με αυτήν που περιγράφεις και μπορεί να σχηματοποιηθεί. Η καλύτερη σχηματοποίηση που έχω δει είναι την προσομοίωση της ιστορίας της γης βλέποντας τον πλανήτη να γυρνάει με χιλιάδες στροφές το δεπτερόλεπτο (σαν προσομοίωση).

    Ο ανθρώπινος χρόνος και η ανθρώπινη παρουσία δεν μπορεί εύκολα να παρατηρηθεί με ένα τέτοιο μέτρο βίωσης χρόνου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Φίλε Greek Rider καταρχήν καλωσόρισες στο φτωχικό μου. Το σχόλιο σου (αλλά και οι αναρτήσεις σου) δείχνουν άνθρωπο που έχει διαβάσει πολύ και έχει εντρυφήσει σ'αυτά που έχει διαβάσει...

    Το πρόβλημα Μολινέ δεν το ήξερα. Τολμώ (!) να απαντήσω ότι η ουσία είναι ότι δεν βρίσκει διαφορές σε δυο συγκεκριμένα αντικείμενα (κύκλο και σφαίρα). Φαντάζομαι, χωρίς να ξέρω, ότι θα έβρισκε στον κύβο και στον κύκλο. Το ζήτημα δεν είναι να τα ταυτοποιήσει. Αλλά πάλι ποιός είμαι εγώ για να τα βάλω με τόσους επιστήμονες...

    Το θέμα με τις λέξεις είναι αρκετά παρόμοιο και εξίσου σοβαρό και πολύ καλά κάνεις και το αναφέρεις αφού καταδεικνύει την σημασία της υποκειμενικότητας. (Ίσως αποτελέσει και μια μέλλουσα ανάρτηση)

    Στο παράδειγμα σου με την προσομοίωση αν προσθέσουμε και την κίνηση της γης στο σύμπαν σε ευθεία γραμμή μας δίνει μια σπειροειδή πλέον κίνηση στο χώρο (παρερμηνευμένη από πολλούς ως χρόνος) εφόσων υποτίθεται ότι ο χρόνος είναι η ίδια η περιστροφή της γης επί του άξονα της! Πράγμα που οδήγησε την επιστήμη στην δημιουργία και άλλων διαστάσεων πέραν της τέταρτης. Κάπου έχω διαβάσει για δέκα!
    Σαφώς λοιπόν μιλάμε για αδυναμία παρατήρησης του ανθρώπινου χρόνου σε τέτοια μέτρα και σταθμά. Άμα δε το καλοσκεφτείς, απ'όσα ήδη ξέρουμε η ανθρωπότητα αποτελεί ένα δευτερόλεπτο στην ιστορία της γης που με την σειρά της απότελεί κάποια λεπτά στην ιστορία του γαλαξία που με την σειρά του αποτελεί... το ύψος είναι τόσο μεγάλο που αισθάνομαι ήδη ίλιγγο ;-) Και αυτά είναι τα πάνω. Υπάρχουν και τα κάτω όπως λέει και ο Ερμής ο Τρισμέγιστος...

    Ας φλυαρίσω ακόμα λίγο αφού με έπιασε ένας σχετικός οίστρος και να πω ότι η σπειροειδής κίνηση θυμίζει την αλυσίδα του DΝΑ. Την ίδια την ζωή δηλαδή. Πολλές φορές "ένοιωσα" ότι όλο το σύμπαν αποτελεί ένα fractal (επινόηση του B. Mandelbrot) = μορφοκλασματική γεωμετρία. (Το φράκταλ παρουσιάζεται ως "μαγική εικόνα" που όσες φορές και να μεγεθυνθεί οποιοδήποτε τμήμα του θα συνεχίζει να παρουσιάζει ένα εξίσου περίπλοκο σχέδιο με μερική ή ολική επανάληψη του αρχικού. Χαρακτηριστικό επομένως των φράκταλ είναι η λεγόμενη αυτο-ομοιότητα (self-similarity) σε κάποιες δομές τους, η οποία εμφανίζεται σε διαφορετικά επίπεδα μεγέθυνσης.)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Μου άρεσε ο συνδυασμός του κειμένου με τους πίνακες του Νταλί. Ο χώρος μέσα στη ρευστότητα του χρόνου διαστρεβλώνεται δημιουργώντας την αίσθηση πως τα πάντα κυλούν όπως αυτός. Τα αντικείμενα γίνονται εύπλαστα και δείχνουν να κυλούν σαν το ποτάμι του χρόνου. Τα ρολόγια χύνονται σαν νερό...
    Καλή σου μέρα
    :-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Καλήμερα Λευκή,

    το ωραίο σου σχόλιο σου με παρακίνησε να ψάξω λίγο περισσότερο την ιστορία του πρώτου πίνακα με όνομα Persistance of Memory (1931). Βρήκα λοιπόν ότι "η αντίληψη του χώρου, του χρόνου και η συμπεριφορά της μνήμης, παίρνουν εύπλαστες μορφές οι οποίες προσαρμόζονται στις περιστάσεις".
    Είναι κάτι πολύ σημαντικό το οποίο δεν αναφέρω στην ανάρτηση. Η μνήμη, δηλαδή η εμπειρία μας, η πείρα μας, είναι πάντα στατική. Όταν προσπαθούμε να ερμηνεύσουμε το ΤΩΡΑ, κάτι ζωντανό, σύμφωνα με την εμπειρία μας (δηλ. το παρελθόν) αναγκαστικά αυτό γίνεται εμπόδιο στην κατανόηση της πραγματικότητας. Θα μπορούσαμε ακόμα να πούμε ότι η σκέψη είναι αργή και δεν μπορεί να συλλάβει το ΤΩΡΑ, γιατί ώσπου να το συλλάβει αυτό έχει ήδη περάσει.
    Για να το συνδέσω με την θεωρία του Αϊνστάιν, όταν βλέπουμε τον συνομιλητή μας ποτέ δεν βλέπουμε αυτόν όπως είναι στο παρόν. Γιατί το φως μέχρι να φτάσει στα μάτια μας χρειάζεται κάποιο χρόνο (απειροελάχιστο φυσικά) οπότε αυτό που στην ουσία βλέπουμε είναι ήδη μια προβολή του παρελθόντος! Όπως και το φως του ήλιου που βλέπουμε είναι ήδη 8 λεπτά παλιό...
    Όπως λέει και ο Κρισναμούρτι: "Αλήθεια είναι η κατανόηση εκείνου που είναι κάθε στιγμή, χωρίς το φορτίο ή το καταστάλαγμα της περασμένης στιγμής"

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Εσείς σαν νέοι κινείστε στη νέα εοχή. Εγώ, σαν αρχαίος, θυμάμαι τους αρχαίους.
    Και στην προκειμένη περίπτωση τον Παρμενίδη:
    Που λέει ότι ο αισθητός κόσμος δεν υπάρχει και είναι αποτέλεσμα της εξαπάτησής μας εκ μέρους των αισθήσεων. Μόνο ο πνευματικός κόσμος υπάρχει. Που βρίσκεται σε διαλεκτική σχέση με το νου μας. "Εν εστί νοείν τε και είναι".
    Και βέβαια δεν υπάρχει χώρος. Γιατί θα ήταν ταυτόχρονα άπειρος και πεπερασμένος. Πράγμα παράλογο. Και αφού δεν υπάρχει χώρος ούτε και κίνηση υπάρχει. Και κατά συνέπειαν ούτε χρόνος.Αφού συναράται με την κίνηση...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Φίλε παπα-Ηλία,

    εσείς οι αρχαίοι με τις γνώσεις σας μπορείτε να πείτε την ουσία με δυό κουβέντες! Εγώ δυστυχώς πρέπει να πάω Λάρισα μέσω Αλάσκας...
    Συγχαρητήρια για την επιλογή του Παρμενίδη, που ήταν τέτοια πηγή έμπνευσης για τους αρχαίους όσο είναι ο Πλάτωνας για τους σύγχρονους...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Πιστεύεται ότι ο πνευματικός κόσμος του Παρμενίδη ήταν πηγή έμπνευσης και για τον κόσμο των Ιδεών του Πλάτωνα.
    Και τις οίδε πόσα άλλα οφείλουν ο Πλάτωνας και ο Αριστοτέλης στους, λεγόμενους, προσωκρατικούς, που βέβαια δεν τα γνωρίζουμε. Γιατί τα έργα τους καταστράφηκαν εν ονόματι του ενός ή του άλλου...Κορανίου.
    Και φαντάζεται κανείς πόσο μεγάλοι πρέπει να ήταν, όταν τους γνωρίζουμε μόνο από σπαράγματα, που σώθηκαν απ' τους προαναφερόμενους (Πλάτωνα και Αριστοτέλη) κλπ, που τα χρησιμοποίησαν, προκειμένου-σε μεγάλο βαθμό- να τους αναιρέσουν...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Αγαπημένε αρχαίε σοφέ, παπα-Ηλία,

    επειδή όλο δίκιο σου δίνω, αυτή την φορά θα αφήσω να στο δώσει ο Καβάφης με το ποίημα του "Οι Εχθροί"

    Τον Ύπατο τρεις σοφισταί ήλθαν να χαιρετήσουν.
    Ό Ύπατος τούς έβαλλε κοντά του να καθίσουν.
    Ευγενικά τούς μίλησε. Κ’ έπειτα, να φροντίσουν,
    τους είπε, χωρατεύωντας. «Ή φήμη φθονερούς
    κάμνει. Συγγράφουν οι αντίζηλοι. Εχετ’ εχθρούς».
    Απήντησ’ ένας απ’ τους τρεις με λόγους σοβαρούς.
    «Οι τωρινοί μας οι εχθροί δεν θα μάς βλάψουνε ποτέ.
    Κατόπι θάλθουν οι εχθροί μας, οι καινούριοι σοφισταί.
    Όταν ημείς, υπέργηροι, θα κείμεθα ελεεινά
    και μερικοί θα μπήκαμε στόν Άδη. Τά σημερινά
    τα λόγια και τα έργα μας αλλόκοτα (καί κωμικά
    ίσως) θα φαίνωνται, γιατί θ’ αλλάξουν τα σοφιστικά,
    το ύφος και τας τάσεις οι εχθροί. Όμοια σαν κ’ έμενα,
    και σαν κι’ αυτούς, που τόσο μεταπλάσαμε τα περασμένα.
    Όσα ημείς επαραστήσαμεν ωραία και σωστά
    θα τ’ αποδείξουν οι εχθροί ανόητα και περιττά
    τα ίδια ξαναλέγωντας αλλοιώς (χωρίς μεγάλον κόπο).
    Καθώς κ’ εμείς τα λόγια τα παληά είπαμε μ’ άλλον τρόπο».

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Ιπτάμενε θα σε πείραζε αν ζητούσα την βοήθεια του χρόνου για να το χωνέψω;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. @ Simpleman

    Σωστός ο απλός άνθρωπος και... με χιούμορ! Όσο χρόνο θέλεις, εδώ θα είναι δεν θα φύγει.
    Και για να μην νομίζεις ότι το παίζω έξυπνος και εγώ λόγω προσπάθειας να χωνέψω αυτές τις ιδέες το έγραψα, και ακόμα έχω ένα κάρο απορίες...
    Είναι η μοίρα αυτού που φιλοσοφεί να βρίσκει προβλήματα σε κάθε λύση...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. "Είναι η μοίρα αυτού που φιλοσοφεί να βρίσκει προβλήματα σε κάθε λύση..."

    Αν δεν έγραφες αυτό το τελευταίο δε θα έστελνα σχόλιο, αλλά ήθελα να επισημάνω (επειδή το ζω με την τρίχρονη ανιψιά μου) ότι είναι επίσης χαρακτηριστικό των παιδιών να "έχουν ένα πρόβλημα για κάθε μας λύση". (Ίσως έχουμε έμφυτη τη φιλοσοφία και κάπου στην πορεία τη χάνουμε.) Ενίοτε βέβαια η απλή τους σκέψη κάνει ακριβώς την αντίστροφη διαδικασία και βρίσκουν μια λύση για κάθε μας πρόβλημα, έστω και λόγω υπεραπλούστευσης.

    Τέλος πάντων, μου θύμισες μια στιχομυθία της αδερφής μου με την ανιψιά μου (την παραθέτω μεταφρασμένη γιατί αλλιώς δε θα καταλάβει κανείς λέξη...!)

    Τρίχρονη: Μαμά, πότε θα έρθει η θεία; (εμένα εννοεί)
    Μαμά: Αύριο.
    Τρίχρονη: Και πού είναι αύριο;
    Μαμά (θεωρώντας ότι η μικρή εννοεί ΠΟΤΕ είναι αύριο): Ε, να θα νυχτώσει, θα κοιμηθείς κι όταν ξυπνήσεις θα είναι "αύριο".
    Τρίχρονη: Φφφφ!Μαμά, ξέρω "πότε" είναι αύριο...ΠΟΥ είναι αύριο ΤΩΡΑ;

    Χωρίς σχόλια
    Καλό βράδυ!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Φίλη Κέρατο,

    χωρίς σχόλιο πραγματικά! Μας έβαλε τα γυαλιά η μικρή ή μου φαίνεται; ;-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Έχω διαβάσει τελευταία ένα πολύ καλό βιβλίο με τίτλο: " Το αιώνιο Τώρα" που κινείται μέσα σε όλα τούτα τα ενδιαφέροντα που γράφεις. Αν σε ενδιαφέρει είναι των Κυπριακών Εκδόσεων Power publishing και της συγγραφέως Μάρλεν Διονυσίου.
    Μπορείς να το βρεις στην ιστοσελίδα του εκδότη www.power-books.net
    σε χαιρετώ, Μίρκα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Μίρκα, καλωσόρισες στο φτωχικό μου!

    Σ'ευχαριστώ για την πρόταση σου και το βιβλίο μπήκε ήδη στη λίστα των μελλοντικών αναγνώσεων μου...

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Εγγραφή μέσω email

Enter your email address:

Blog Widget by LinkWithin