Το τελευταίο γνωμικό που κατατέθηκε
Τρίτη 24 Φεβρουαρίου 2009
Λέω μήπως...
Όμως η συγκεκριμένη σκέψη (φαντάζομαι παρούσα σε πολλούς από εμάς) μας βάζει σ'ένα άσχημο καλούπι. Το καλούπι του "να κάνουμε κάτι". Και συνεχίζει κάπως έτσι: Τι να κάνουμε όμως; Και αρχίζει το μυαλό να δημιουργεί, τα πάντα: πολιτικές κινήσεις, προγράμματα, νόμους, θεσμικά πλαίσια, μέτρα, ιδεολογίες, πορείες, διαμαρτυρίες, κινήματα, οργανώσεις κ.ο.κ.
Όλο αυτό "το να κάνουμε" όμως είναι βία καλά κρυμμένη. Είναι βία γιατί είναι αντί-δραση. Είναι βία στον εαυτό μας, είναι βία στο μυαλό μας. Μήπως αν ότι κάναμε το κάναμε α-βίαστα; Πως όμως; Μήπως αν σκεφτόμασταν να μην κάνουμε; Μήπως αν σκεφτόμασταν: ΤΙ να ΜΗΝ κάνουμε; Λέω μήπως...
Αν για παράδειγμα σταματούσαμε να καταναλώνουμε; Να μην παίρναμε δάνεια; Να μην βλέπαμε τηλεόραση, ούτε να διαβάζαμε εφημερίδα; Να μην δουλεύαμε πολύ; Να μην είχαμε επιθυμίες και να μην ζούσαμε σύμφωνα με την γνώμη των πολλών; Να μην ψηφίζαμε; Να μην ελπίζαμε; Να μην ζητάμε να μας λύσουν τα προβλήματα οι άλλοι; Να μην σκεφτόμασταν τον εαυτό μας και τη ευκολία του; Να μην αποζητούσαμε την ασφάλεια σε κάθε μας κίνηση; Να μην φοβόμασταν; Μήπως τα πράγματα μετά γινόντουσαν λίγο πιο καθαρά; Λέω μήπως...
Μήπως έτσι βλέπαμε μια αλλαγή στον κόσμο; Και όλα αυτά χωρίς να κάνουμε τίποτα! Απλώς μη-κάνοντας. Βλέπετε ο άνθρωπος είναι ένα ανήσυχο πνεύμα που διαρκώς ζητά και ψάχνει. Μήπως όμως το οδηγήσαμε να ζητά και να ψάχνει άχρηστα πράγματα; Μήπως το μάθαμε να γεμίζει μ'αυτά την ζωή του; Λέω μήπως...
Για αναλογιστείτε λίγο τι θα γινόταν αν δεν κάναμε όλα αυτά τα πράγματα. Μήπως θα αρχίζαμε επιτέλους να μιλάμε πραγματικά μεταξύ μας; Μήπως θα κατανοούσε επιτέλους ο ένας τον άλλο; Μήπως θα γνωριζόμασταν καλύτερα; Μήπως θα σταματούσε η μοναξιά και μαζί της η αδικία, αφού όλοι θα ερχόμασταν πιο κοντά; Μήπως σταματούσαμε να κατηγορούμε πια τον άλλο; Μήπως θα κάναμε διάλογο και θα μαθαίναμε από αυτόν αντί να ακούμε κάποιον να μας μιλάει πίσω από το "γυαλί" που παρά το θαυμάσιο τονισμό της φωνής του η θεματολογία του παραμένει μονότονη; Μήπως θα βλέπαμε τα πράγματα επιτέλους με τα δικά μας μάτια; Μήπως θα ανακαλύπταμε νέες αξίες; Μήπως δεν θα είμασταν πια τόσο κουρασμένοι από την ζωή; Μήπως θα βρίσκαμε χρόνο να ασχοληθούμε επιτέλους με όλα αυτά που θέλαμε αλλά δεν προλαβαίναμε ποτέ; Μήπως αρχίζαμε να νιώθουμε πλήρεις και ευτυχισμένοι; Μήπως θα είμασταν ελεύθεροι; Μήπως θα είμασταν νοήμονες; Λέω μήπως...
Και αν αυτό γινόταν από την πλειοψηφία των ανθρώπων;
Ρε, λες μήπως;
ΥΓ. Δέστε αυτό το βίντεο (αγγλικά) όπου περιγράφεται απλά και γλαφυρά η ιστορία των πραγμάτων που γεμίζουν την ζωή μας και σκεφτείτε. Προτείνω και μια βόλτα στον σύνδεσμο που παραθέτω και απ'όπου προέρχεται το βίντεο.
http://www.storyofstuff.com/index.html
Σάββατο 21 Φεβρουαρίου 2009
Επιθυμία και Υπερκατανάλωση
το πρόβλημα που θα μας απασχολήσει σήμερα είναι το πρόβλημα της υπερκατανάλωσης και της επιθυμίας. Βλέπετε η υπερκατανάλωση είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την επιθυμία και η επιθυμία με την ευτυχία. Για την επιθυμία και την ευτυχία ένας από τους καλύτερους δασκάλους που είχα ήταν ο Επίκουρος. Λίγα ρητά του έχουν σωθεί και αυτά κυρίως σε έργα άλλων συγγραφέων. Αλλά νομίζω ότι είναι αρκετά για να τα συμβουλευτούμε, εξετάζοντας το θέμα. Θα μιλήσω πρώτα για την επιθυμία και μετά θα αφήσω κάποιες φωτογραφίες να μιλήσουν για το πρόβλημα της υπερκατανάλωσης.
Παρακολουθώντας το ντοκυμαντέρ Century of the Self, του οποίου το πρώτο επεισόδιο έχω ήδη αναρτήσει στο άλλο μου ιστολόγιο, μεγάλη εντύπωση μου προκάλεσε η αναφορά σ'ένα κρίσιμο σημείο στην ιστορία της ανθρωπότητας (αρχές 20ου αιώνα) όπου οι ανάγκες του ανθρώπου επισκιάστηκαν από τις επιθυμίες του. Επιθυμίες πολλές φορές τεχνητές, δηλαδή έντεχνα δημιουργημένες από άλλους , οι οποίες αποβλέπουν με την εκπλήρωση τους σε προσωρινή ευτυχία. Τέτοιου είδους επιθυμίες πραγματικά μας δίνουν μια μικρή δόση ευτυχίας η οποία όμως διαρκεί ελάχιστα. Γι'αυτόν το λόγο καλούμαστε μετά με την μνήμη μας, ή ακόμα και με την αγοραστική μας δύναμη, να το αναμασάμε προσπαθώντας να "ξανανιώσουμε" εκείνη την αρχική ευτυχία. Και να ήταν μόνο αυτό! Βλέπετε τα πάντα είναι σε ζεύγη. Η ευτυχία είναι αδελφή της δυστυχίας, αυτές οι δύο πάνε πάντα μαζί, όπως ακριβώς η ηδονή με τον πόνο, ο θάνατος με τη ζωή. Γι' αυτό λέει ο Επίκουρος: "Καμμία ηδονή αυτή καθ'αυτή δεν είναι κακό, οι τρόποι όμως για να φτάσουμε σε μερικές φέρνουν μαζί τους οχλήσεις πολύ μεγαλύτερες απ'όσο οι ηδονές."
Λέει επίσης κάπου αλλού: "Σε σχέση με κάθε επιθυμία πρέπει να προβάλλονται τα εξής ερωτήματα: Τι θα μου συμβεί αν πραγματοποιηθεί αυτό που επιζητώ; Τι θα μου συμβεί αν δεν πραγματοποιηθεί;" Αυτές οι ερωτήσεις προϋποθέτουν έναν άνθρωπο που κοιτάει μέσα του και δεν αφήνει τις επιθυμίες του να κυριαρχούν τον εαυτό του χωρίς έλεγχο. Επειδή όμως οι περισσότεροι από εμάς είμαστε απερίσκεπτοι οδηγούμαστε και σε απερίσκεπτες ενέργειες. Έτσι αυτή η απερίσκεπτη κατανάλωση που όλοι μας κάνουμε, έχουν φέρει τον κόσμο στο χείλος της καταστροφής απ'όποια οπτική γωνία κι αν το δει κανείς. Βιώνουμε καθημερινά το χάλι μας, στην κοινωνία μας ως σχέσεις με τους άλλους ανθρώπους, στην προσωπική μας ζωή με τις αντιφάσεις και τις συγκρούσεις της, στη φύση με τα τεράστια οικολογικά προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί.
Η ευτυχία ήταν πάντα η ανώτατη επιδίωξη του ανθρώπου. Για την ευτυχία όμως απαραίτητη προϋπόθεση είναι μόνο η εκπλήρωση των βασικών μας αναγκών. Και σίγουρα όλοι μας γνωρίζουμε ότι οι πραγματικές ανάγκες μας είναι ελάχιστες και μάλιστα όλες απλόχερα προσφερόμενες από την φύση (βλ. τροφή, αέρα, νερό, χώρο, υλικά για επιβίωση). Πως λοιπόν ξεγελάμε τόσο εύκολα τον εαυτό μας και οδηγούμαστε στην υπερκατανάλωση, αγνοώντας τις πραγματικές μας ανάγκες με συνέπεια πολλές φορές να οδηγούμαστε ακόμα και σε αδιέξοδο ως προς την εκπλήρωση των βασικών μας (βλ. υγεία) αναγκών; Και πάλι ο Επίκουρος, έρχεται να μας δώσει τα φώτα του: "Αν ζεις σύμφωνα με την φύση, δεν θα γίνεις ποτέ φτωχός αλλά αν ζεις σύμφωνα με γνώμες δεν θα γίνεις ποτέ πλούσιος. Η φύση απαιτεί λίγα, ενώ οι γνώμες πάρα πολλά." Είναι λοιπόν που θέλουμε να ζήσουμε σύμφωνα με την γνώμη των άλλων η οποία τόσο επιστημονικά προπαγανδίζεται γύρω μας, πολλές φορές δε, ακόμα και από μας τους ίδιους, όταν παπαγαλίζουμε απόψεις που ακούσαμε και ενστερνιστήκαμε χωρίς ποτέ να τους δώσουμε την απαιτούμενη προσοχή. Είναι επειδή απομακρυνθήκαμε από την φύση που μέρος της αποτελούμε.
Βλέπετε η ζωή στην πόλη, το κυνήγι των υλικών απολαύσεων, ο υπερπληθυσμός είναι μερικά από τα προβλήματα που μας έχουν κάνει να ξεχάσουμε βασικούς νόμους της φύσης. Ουσιαστικά έχουμε ξεχάσει να ζούμε γιατί έχουμε ξεχάσει να είμαστε. Έχουμε θάψει βαθειά μέσα μας την εκ γενετής γνώση μας του τι είναι ηθικό και δίκαιο. Την αρετή που έχει ο καθένας μέσα του. Γιατί είναι μεγάλη ευθύνη και συνεπώς βαρύ φορτίο και έτσι το αποτινάξαμε από πάνω μας και το εμπιστευτήκαμε σε άλλους (άρχοντες και δεσποτάδες) για να μπορέσουμε πλέον "ελεύθεροι" να κυνηγήσουμε τις επίγειες και ασήματες επιθυμίες. Κάπως έτσι χάσαμε τον δρόμο μας προς την ευτυχία. Ξανά ο Επίκουρος μας το θυμίζει:"Δεν είναι δυνατό να ζει κανείς ευχάριστα, αν δε ζει φρόνιμα, ηθικά και δίκαια, όπως και δεν μπορεί να ζει φρόνιμα, ηθικά και δίκαια αν δε ζει ευχάριστα."
Δεδομένου ότι οι βασικές μας ανάγκες υπερκαλύπτονται από την αφθονία της φύσης, θεωρώ ότι η παιδεία του ανθρώπου είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της ευτυχίας. Μέσω αυτής μπορούμε μόνο να κατανοήσουμε την Αλήθεια και να ζήσουμε ευτυχισμένα. Και η παιδεία όπως την εννοώ εγώ είναι μια συνεχής προσπάθεια (αγώνας αν θέλετε) όχι προς την συσσώρευση της γνώσης αλλά προς την κατανόηση της Αλήθειας, δηλ. αυτού που είναι, ή αν προτιμάτε, του σωστού τρόπου ζωής.
Η παιδεία τώρα μπορεί να πάρει πολλές μορφές. Μία από τις οποίες είναι η τέχνη. Παρακάτω φιλοξενώ φωτογραφίες που έλαβα από ένα email. (Εδώ δράττομαι της ευκαιρίας να ευχαριστήσω εκτός από τον φίλο Πάνο για το email και τον καλό φίλο αυτού του ιστολογίου Γιάννη Ζαμπετάκη για την πολύ καλή του ανάρτηση του με τίτλο "Η Πλαστική Σακούλα είναι Παντοτινή!" καθώς και το άρθρο του στο Βήμα που αποτέλεσαντην αφορμή αυτής της ανάρτησης.) Η τέχνη λοιπόν αυτή αυτοαποκαλείται Waste Art (σε ελεύθερη μετάφραση Τέχνη με Σκουπίδια). Πρόκειται για μέρος φωτογραφίων από μια έκθεση με τίτλο "Running the numbers, an American Self Portrait" (σε ελεύθερη μετάφραση Ένα Αυτοπορτραίτο της Αμερικής με Αριθμούς) . Οι φωτογραφίες δίνονται σε σειρά μεγένθυσης και οι αριθμοί που αναφέρονται είναι από τις ποσότητες σκουπιδιών που πετιούνται ΜΟΝΟ στις Η.Π.Α. Απλώς αναλογιστείτε ποιά είναι τα νούμερα για όλον τον κόσμο. Το μύνημα που ήθελε η έκθεση να περάσει ήταν το εξής:
Επομένως η λύση του προβλήματος βρίσκεται στον καθένα από εμάς!
Σκεφτείτε τον πλανήτη μας, σκεφτείτε πριν χρησιμοποιήσετε.
Μειώστε, ξαναχρησιμοποιείστε, ανακυκλώστε...
Ακολουθούν δύο δώρα-μπόνους προς επιβράβευση της υπομονής σας...
Δώρο Νο.1: Το παρακάτω βίντεο δεν έχει σχέση με την έκθεση αλλά είναι μία απίστευτη προσομοίωση των πτήσεων όλων των αεροπλάνων (σημειωμένα με κίτρινες βουλίτσες) σε 24 ώρες στη γη μέσα σε 1 λεπτό και 10 δευτερόλεπτα. Απολαύστε και σκεφτείτε...
Δώρο Νο.2: Αυτός ο σύνδεσμος (Νηστικό αρκούδι) έχει έναν ιδιαίτερο τρόπο να μας μάθει που να βάζουμε τα ψώνια μας και γιατί. Πως; Απλώς σύρετε την πατάτα στις διάφορες σακούλες που βρίσκονται από κάτω και μάθετε από τα έξυπνα και αστεία σχόλια.
Τετάρτη 18 Φεβρουαρίου 2009
Χώρος και Χρόνος
Αγαπητέ αναγνώστη,
το θέμα που επέλεξα για σήμερα έχει να κάνει με κάτι που αντιλαμβανόμαστε όλοι αλλά που δεν υπάρχει! Ούτε ο Χώρος, ούτε ο Χρόνος. Όχι δεν έχω τρελλαθεί, δώσε λίγη από την προσοχή σου και την υπομονή σου στο παρακάτω κείμενο και μετά μπορείς να με χαρακτηρίσεις όπως αποφασίσεις! Οι έννοιες αυτές έχουν δημιουργθεί για να μπορούμε να συννενοούμαστε αλλά είναι απολύτως φανταστικές. Το κακό μ'αυτές τις "δημιουργίες" είναι ότι μετά από τόσους αιώνες προπαγάνδας και χρήσης τους έχουν ενσωματωθεί στη "σκέψη" μας και κυριαρχούν τόσο πολύ ώστε να μην μας αφήνουν να δούμε πολλά πράγματα καθαρά.
Ξεκινώντας με τον Χώρο και εξετάζοντας το ζήτημα γεωμετρικά γνωρίζουμε όλοι ότι αναφέρεται στις τρεις διαστάσεις. Μήκος, Πλάτος και Βάθος. Θα μπορούσαμε να πουμε ότι αν αντιλαμβανόμασταν αυτές τις διαστάσεις τότε θα είμασταν "τρισδιάστατα" όντα. Όμως η τρίτη διάσταση, το βάθος, είναι ένα δημιούργημα του μυαλού μας. Απαραίτητο μεν για να μπορούμε να κινούμαστε μέσα στον κόσμο μας, επιστημονικά αποδεδειγμένο δε, ότι είναι αποκύημα της λειτουργίας του μυαλού μας.
Και κάποια παραδείγματα για να μην μιλάμε θεωρητικά:
- Χρησιμοποιόντας ένα μάτι μπορούμε εύκολα να διαπιστώσουμε ότι χάνουμε την αντίληψη της τρίτης διάστασης. Κλείστε το ένα μάτι και προσπαθήστε με το δάκτυλο του ενός χεριού σας να αγγίξετε από ψηλά και γρήγορα το δάκτυλο του άλλου σας χεριού το οποίο βρίσκεται κάπου στο χώρο και χαμηλά, στο ύψος του στέρνου σας για παράδειγμα. Πάνω σ'αυτήν την αρχή βασίζεται και η αρχή της στεροσκοπίας (δύο αεροφωτογραφίες με αλληλοεπικάλυψη 60%) για όποιον τυχαίνει να γνωρίζει. Παρεπιπτόντως εδώ ας αναφέρω εδώ, ότι ο Νταλί (S. Dali) έχει χρησιμοποιήσει αυτή την μέθοδο σε πολλά από τα έργα του.
- Όταν βλέπουμε ένα σπίτι στατικά και όχι από γωνία αλλά ευθεία δεν μπορούμε ποτέ να ξέρουμε το βάθος του. Από εμπειρία μόνο (αν το έχουμε ξαναδεί) ή αν περπατώντας αρχίσουμε και διακρίνουμε το βάθος του. Η λειτουργία του εγκεφάλου μας είναι τόσο γρήγορη που μας δίνει την αίσθηση του βάθους (προοπτική) με την επεξεργασία των διάφορων εικόνων που λαμβάνει.
- Πειράματα που έγιναν σε παιδιά που μόλις άρχισαν να διακρίνουν τα αντικείμενα καθώς και σε εκ γεννετής τυφλούς που μετεγχειρητικά μόλις άρχισαν να βλέπουν, έδειξαν ότι δεν μπορούν να βρουν διαφορές μεταξύ ενός κίτρινου κύκλου και μιας κίτρινης σφαίρας.
- Το παράδειγμα της ταυρομαχίας μας δείχνει ότι ο εγκέφαλος του ταύρου δεν έχει καν την ιδιότητα της συναίσθησης του βάθους και γι'αυτό τρέχει πάνω σε αυτό που είναι επίπεδο και κινείται, χωρίς σχεδόν ποτέ να βρίσκει αυτόν που βρίσκεται από πίσω και κινεί.
- Ίσως το καλύτερο παράδειγμα για τα παραπάνω είναι η προσωπική εμπειρία μας σε αντικείμενα που παρατηρούμε από μεγάλη απόσταση. Ένας άνθρωπος που βρίσκεται μακρυά είναι πάντα διδιάστατος. Μόνο όταν πλησιάσει μπορούμε να "διακρίνουμε" την τρίτη διάσταση. Ή τα ουράνια σώματα που βλέπουμε στον ουρανό (Ήλιος, φεγγάρι, πλανήτες) είναι πάντοτε διδιάστατα. Μόνο η επίκτητη "γνώση" μας ότι αποτελούν ουράνιες σφαίρες μας κάνουν να τα αντιλαμβανόμαστε τριδιάστατα.
Από τα παραπάνω καταλαβαίνουμε ότι ο Χώρος είναι δημιούργημα του μυαλού μας. Όμως ο Χρόνος; Ο χρόνος δεν είναι τίποτα άλλο παρά η "κίνηση" στο χώρο. Και τα πάντα κινούνται, "Τα πάντα ρει" λέει ο Ηράκλειτος. Στα ιερά βιβλία των ινδιών (Vedas= σοφία, επιστήμη) δεν υπάρχει η έννοια του χρόνου. Οι "βεδική" άποψη για την ζωή συνοψίζεται ως εξής: "Δεν υπάρχει τίποτα απόλυτα σταθερό, τίποτα δεν τηρείται παντοτεινά, στο σύνολο του αντικειμενικού σύμπαντος, το οποίο δεν είναι παρά ένα σύστημα από ασταμάτητα "πήγαινε-έλα" (jagati, συλλογική κίνηση) με τα πάντα μέσα σ'αυτό συνεχώς να κινούνται και να αλλάζουν (jagat)(...) Ωστόσο αυτή η κίνηση δεν είναι ένας τρελός χορός. Υπάρχει μέθοδος σ'αυτήν και οι κινήσεις είναι οργανωμένες σε ομάδες και "έχουν φτιαχτεί να κατοικούν" (avasya) εντός ορίων και για περιόδους διαφορετικών μηκών, έτσι ώστε να τους δίνεται αυτό που μοιάζει με σταθερότητα, περισσότερο ή λιγότερο διαρκή" (Isha Upanishad & White Yajur-Veda 40.1)
Παραδείγματα "χρόνου": η κίνηση της γης γύρω από τον εαυτό της μας δίνει την μονάδα μέτρησης της ημέρας. Η κίνηση του ήλιου μας δίνει την μονάδα μέτρησης του έτους. Η "κίνηση" του ανθίσματος των λουλουδιών μας δίνει την μονάδα μέτρησης της εποχής κοκ. Και όλα αυτά είναι μεν χρήσιμα αλλά υποκειμενικά. Στην ουσία είναι μια ψευδαίσθηση μέσα στην οποία ζούμε.
Ένα καλό παράδειγμα είναι τα διάφορα άλλα όντα και πως αντιλαμβάνονται τον χρόνο. Στον όρο όντα θα περιλάβω άλλα "διδιάστατα" όντα σαν εμάς αλλά και "τριδιάστατα" όντα ή όντα άλλων διαστάσεων ή όντα που δεν ανήκουν στον "κόσμο" μας.
Για παράδειγμα φανταστείτε μια πεταλούδα ή ένα υπεραιωνόβιο δέντρο με τον δεδομένο "χρόνο" ζωής τους, πόσο διαφορετικά από εμάς θα μπορούσαν να αντιλαμβάνονται τις κινήσεις μας. (αργά - γρήγορα).
Για τα "όντα" άλλων διαστάσεων θα αφήσω ένα διαφημιστικό της Greenpeace να μιλήσει.
Που καταλήγουμε όμως; Εγώ προσωπικά στο ότι ίσως μπορούμε να ζήσουμε και χωρίς αυτές τις ψευδαισθήσεις πράγμα που πιθανόν να προκαλεί μια διεύρυνση της συνείδησης σε συλλογικό και ατομικό επίπεδο. Δεν ξέρω ακριβώς τι είδους ζωή θα είναι αυτή, γιατί και εγώ προγραμματισμένος το ίδιο με εσάς είμαι. Ούτε μπορώ να με πείσω ότι μπορώ ποτέ να μάθω τους νόμους του σύμπαντος αφού αυτό είναι άπειρα μεγαλύτερο από εμένα. Μπορώ μόνο να φανταστώ βάση της προσωπικής μου εξέλιξης και αυτό πάλι δεν μπορώ να το πω με λόγια, γιατί οι δυνατότητες μου δεν φτάνουν ως εκεί και εξάλλου δεν είναι ο σκοπός αυτής της ανάρτησης. Ο σκοπός θα μπορούσα να πω είναι ο καθένας να σκεφτεί για τον εαυτό του.
Προφανώς, μελετώντας αυτά, ο (αμφιλεγόμενος) συγγραφέας Thomas Carlyle έγραψε τα παρακάτω:
<<Καθόμαστε όπως μέσα σε μια χωρίς σύνορα Φαντασμαγορία και Ονειροσπηλιά. Χωρίς σύνορα γιατί το μακρινότερο αστέρι, ο μακρινότερος αιώνας, δεν βρίσκεται καν πλησίον του χείλους της εκτίμησης μας: ήχοι και πολύχρωμα οράματα φτερουγίζουν δίπλα στις αισθήσεις μας, αλλά Αυτόν, που δεν Κοιμάται, του οποίου η δημιουργία είναι και το Όνειρο και ο Ονειρευόμενος, δεν το βλέπουμε. Εκτός σπάνιων στιγμών ημίσειας αφύπνισης δεν τον υποπτευόμαστε καν. (...) Έπειτα, σ'αυτό το παράξενο Όνειρο, πως γαντζωνόμαστε απ' τις σκιές σαν να ήταν ύλη, και κοιμόμαστε βαθειά ενώ φανταζόμαστε τους εαυτούς μας εντελώς ξυπνητούς! (...) Αυτό το Ονείρεμα, αυτή η υπνοβασία είναι αυτό που αποκαλούμε Ζωή πάνω στη γη, όπου οι περισσότεροι, πράγματι χωρίς αμφιβολία, περιπλανούνται. (...)
Παρόλα αυτά, ένας ανώτερος διαλογισμός μήπως δεν μας έχει διδάξει, σε κάθε κλίμα και κάθε εποχή, ότι το ΠΟΥ και το ΠΟΤΕ, τόσο μυστηριώδη αδιάσπαστα από όλες τις σκέψεις μας, δεν είναι παρά επιφανιακές επίγειες προσφύσεις στη σκέψη; ότι ο Προφήτης μπορεί να τις διακρίνει όταν συνδέονται από το ουράνιο ΠΑΝΤΟΥ και ΠΑΝΤΑ: Μήπως δεν έχουν όλα τα έθνη συλλάβει τον Θεό τους σαν "Πανταχού Παρών" και Αιώνιο; Σαν να υπάρχει σε ένα συμπαντικό ΕΔΩ, και σε ένα ΤΩΡΑ που διαρκεί για πάντα; Σκεφτείτε καλά, γιατί και εσείς θα βρείτε ότι ο Χώρος δεν είναι παρά ένας τρόπος της ανθρώπινης Αίσθησης. Το ίδιο και ο Χρόνος. Δεν υπάρχει Χώρος και δεν υπάρχει Χρόνος: Εμείς ΕΙΜΑΣΤΕ - δεν ξέρουμε τι - φωτεινές σπίθες που αιωρούμαστε στον αιθέρα της Θεότητας!
Ώστε αυτός ο Κόσμος που τόσο μοιάζει σαν στερεός, δεν είναι παρά μια αέρινη εικόνα, το ΕΓΩ μας είναι η μόνη πραγματικότητα: και η Φύση, με τις χιλιάδες δημιουργίες της και καταστροφές της, τίποτα άλλο από την αντανάκλαση της δικιάς μας εσωτερικής Δύναμης, την "φαντασία του Ονείρου μας">>
Book I, Chapter VIII
"As above, so it is below. That which has been, will return again. As in heaven, so on earth.' "Όπως κάτω έτσι και πάνω. Αυτό που ήταν, θα ξαναγυρίσει. Όπως στον ουρανό, έτσι και στη γη"
Ενδεικτικά βιβλιογραφία για τα παραπάνω, σε διάφορα επίπεδα και τομείς (φιλοσοφικά, αποκρυφιστικά, θεολογικά, μαθηματικά) με την δικιά του ορολογία το καθένα, εκτός από τα ήδη αναφερθέντα, μπορείτε να βρείτε στα:
- C. H. Hinton, The Fourth Dimension
- C. H. Hinton, The Era of New Thought
- P. Ouspensky, Tetrium Organum
- Immanuel Kant, A Critique of Pure Reason
- Dr. Ernst Mach, Contributions to the Analysis of the Sensations
- H. P. Blavatsky, The Secret Doctrine
- Roberto Bonola, Non-euclidean Geometry, a Critical and Historical Study of its
Development
- A. Einstein's book on relativity
- J. C. Chatterij, The Wisdom of the Vedas
Παρασκευή 13 Φεβρουαρίου 2009
Ο Κακός Μάγος
Υπνώτισε όλα τα πρόβατα και τους είπε πρώτα ότι όλα είναι αθάνατα και ότι δεν θα παθαίναν τίποτα αν τους έβγαζε το δέρμα, τουναντίον ότι ήταν καλό και ακόμα ευχάριστο. Μετά τους είπε ότι ο μάγος ήταν ένας καλός αφέντης που αγαπούσε το κοπάδι του και θα έκανε τα πάντα για αυτά. Τέλος τους είπε ότι ότι και αν τους συνέβαινε δεν θα τους συνέβαινε τουλάχιστον εκείνη την ημέρα και έτσι δεν χρειάζεται να το σκέφτονται.
Στη συνέχεια είπε σε μερικά: "Εσείς είστε άνθρωποι, δεν χρειάζεστε να φοβάστε. Μόνο τα πρόβατα θα σφαχτούν και θα φαγωθούν, όχι εσείς. Είστε άνθρωποι όπως και εγώ" Σε κάποια άλλα είπε: "Είστε λοντάρια, μόνο τα πρόβατα φοβούνται. Αυτά δραπετεύουν, είναι φοβητσιάρικα. Εσείς είστε λιοντάρια, θα προτιμήσετε να πεθάνετε παρά να δραπετεύσετε. Δεν ανήκετε στα πρόβατα. Έτσι δεν είναι πρόβλημα σας όταν σκοτώνονται. Αυτή είναι η μοίρα τους, αλλά εσείς είστε οι πιο αγαπημένοι φίλοι μου στο δάσος". Μ'αυτό τον τρόπο, είπε σε κάθε πρόβατο διαφορετικές ιστορίες, και από την επόμενη τα πρόβατα σταμάτησαν να φεύγουν από την φάρμα.
Συνέχιζαν να βλέπουν πρόβατα να σφαγιάζονται, αλλά δεν ήταν πρόβλημα τους πιά. Κάποιο ήταν λιοντάρι, κάποιο τίγρης, άλλο ήταν άνθρωπος κ.ο.κ. Κανένα δεν ήταν πρόβατο εκτός από αυτό που σκοτωνόταν. Μ'αυτό τον τρόπο χωρίς να έχει υπηρέτες κατάφερνε να διατηρεί χιλιάδες πρόβατα. Πηγαίναν στο δάσος για τροφή και νερό αλλά πάντα θα γυρνούσαν πίσω πιστεύοντας ότι κάποιο πρόβατο θα σφαχτεί και όχι αυτοί. Αυτά δεν ανήκαν στα πρόβατα. Αυτά ήταν λιοντάρια - που είχαν το σεβασμό, την τιμή και την φιλία του μεγάλου μάγου. Έτσι λυθήκαν τα προβλήματα του μάγου και τα πρόβατα δεν ξαναφύγαν.
Η παραβολή αυτή είναι από το βιβλίο του P. Ouspensky: "Αναζητώντας τον κόσμο του θαυμαστού - In search of the miraculous" (κεφ.12, σελ. 342 στην ελληνική έκδοση) και αποδίδεται στον Γκουρτζίεφ, ενώ συχνά την αναφέρει και ο Osho στις ομιλίες του.
Είναι μια πολύ καλή ερμηνεία της κατάστασης του ανθρώπου. Ο οποίος είναι υπνωτισμένος. Δεν πρέπει δηλαδή να αφυπνιστεί αλλά να αφυπνωτιστεί. Και είναι τόσα πολλά πράγματα που μας υπνωτίζουν. Ποιός είναι λοιπόν αυτός ο κακός μάγος; Ναι σίγουρα το μυαλό ολονών μας πάει - και όχι αδίκως - στον μεγάλο υπνωτιστή τα ΜΜΕ όπου η ύπνωση μπορεί να είναι εύκολη, γρήγορη μα πάνω απ'όλα μαζική. Δεν θα έπρεπε όμως να διαθέτουμε ένα νου οξύ που να διαθέτει κρίση και φρόνηση ώστε να τα αποφεύγει όλες αυτού του είδους τις "κακοτοπιές";
Άρα άλλος είναι ο μάγος της παραβολής. Ο μάγος είναι το ίδιο το μυαλό μας. Είναι η κακή λειτουργία του με την επίδραση της φαντασίας. Δεν είναι η φαντασία από μόνη της κάτι το μεμπτό. Αλλά η φαντασία της υποβολής με την τάση για εφησυχασμό και την αυταρέσκεια όταν αρχίζει και κυριαρχεί στην σκέψη μας δεν μας αφήνει να βλέπουμε τα πράγματα πλέον με διαύγεια. Η φαντασία παίρνει την θέση μιας πραγματικής λειτουργίας. Ονειρευόμαστε αντί να "είμαστε". Τα όνειρα παίρνουν την θέση της πραγματικότητας. ("Η Ζωή είναι Πραγματική Μόνο όταν Είμαι" τίτλος ενός από τα βιβλία του Γκουρζίεφ).Έτσι μπορεί παραδείγματος χάριν να φανταζόμαστε ότι είμαστε ξεχωριστοί γιατί είμαστε σπουδαίοι, έχουμε μια θέση στην κοινωνία. Ή πάλι ότι ο πόλεμος που γίνεται σε κάποια γωνιά της γης δεν μας αφορά αφού εκείνοι είναι "πρόβατα" και εμείς "λιοντάρια" κ.ο.κ. Ακόμα η φαντασία μας ταυτίζει με διάφορα πράγματα. Με τα βάσανα μας για παράδειγμα, ή με την βλακεία μας, ή με τις απόψεις μας, τις πεποιθήσεις μας, τα γούστα μας κ.ο.κ. Δηλαδή όλες αυτές οι σκέψεις που πονηρά μας ξεγελούν και μας διαχωρίζουν από τους συνανθρώπους μας. Ξέρετε: έξυπνοι - χαζοί, τούρκοι - έλληνες, πλούσιοι - φτωχοί, χριστιανοί - μωαμεθανοί, δεξιοί - αριστεροί και ο κατάλογος δεν έχει τελειωμό.
Ακόμα συμβαίνει πολλές φορές μέσα μας βαθειά, να μην αισθανόμαστε καλά μ'αυτές τις σκέψεις ωστόσο έρχονται οι συνήθειες να επιδράσουν καταλυτικά για να μας "ελευθερώσουν" από τις τύψεις μας. Τόσο πολύ μάλιστα που ενοχλούμαστε και από πάνω αν κάποιος αρχίσει και μας τις χαλάει, αν κάποιος μας υπενυθμίζει αυτά τα πράγματα. Το παράδειγμα του Σωκράτη γνωστό. Καταδικάστηκε σε θάνατο στην κοιτίδα της δημοκρατίας γιατί "ενοχλούσε", διέφθειρε την νεολαία και εισήγαγε καινά δαιμόνια.
Ή ακόμα και ο τρόπος της ζωής μας με τους ιλλιγγιώδεις ρυθμούς, που δεν μας αφήνουν να ξαποστάσουμε και να σκεφτούμε. Τρέχουμε να προλάβουμε να ζήσουμε και ακολουθούμε το παράδειγμα των άλλων γιατί αυτοί σίγουρα θα ξέρουν καλύτερα...
Ποιά όμως είναι τα πρόβατα τα οποία ο μάγος θέλει να διαφυλάξει; Και γιατί θέλει να τα διαφυλάξει; Ο μάγος εξηγήσαμε ότι είναι η κακή χρήση του μυαλού μας. Όπως επίσης εξηγήσαμε ότι αυτή η κακή χρήση δημιουργεί την ταύτιση και τις προσκολλήσεις με διάφορα πράγματα. Αυτό όμως με την σειρά του δημιουργεί και διατηρεί μέσα μας ζωντανά ισάριθμα και διαφορετικά εγώ, τα οποία εξαιτίας της διαφορετικότητάς τους οδηγούν με τις αντιφάσεις τους στην εσωτερική σύγκρουση. Αυτά τα διαφορετικά εγώ είναι λοιπόν τα "πρόβατα" και ο μάγος πρέπει να τα διαφυλάξει αλλιώς θα πεθάνει. Αν δεν τρέφεται από αυτά τα πρόβατα τότε μοιραία θα πεθάνει.
Ο θάνατος του μάγου συνεπάγεται τη γέννηση του Εγώ, της αληθινής ουσίας που βρίσκεται μέσα μας από γεννήσεως μας. Μόνο έτσι μπορεί να αρχίσει μια νέα ανάπτυξη της ουσίας μας που οδηγεί στην έναρξη της εμφάνισης ενός αδιαίρετου και συνεπώς χωρίς συγκρούσεις Εγώ. Έτσι λοιπόν ο δρόμος εν συντομία μπορεί να δοθεί από τρία διαδοχικά στάδια. "Ξυπνάω", "πεθαίνω", "γεννιέμαι".
Σύνδεσμοι για τον Ouspensky και μια σύνοψη για το συγκεκριμένο βιβλίο του στα αγγλικά.