Είναι παράξενα ευχάριστο πως μερικές φορές γράφεις κάτι, και μετά το συναντάς αλλιώς ειπωμένο παραδίπλα. Ίσως γιατί νιώθεις λιγότερο μόνος ή αν θέλετε λιγότερο τρελός μέσα στους πραγματικά τρελούς που μας περιτριγυρίζουν. Είναι όμως μαγικό όταν πέφτεις σε παράδειγμα Ανθρώπου που προχωρά ακόμα πιο πολύ από εσένα στην εφαρμογή αυτών που σκέφτεσαι και κάνεις. Με το παράδειγμά του σου δίνει θάρρος να συνεχίσεις να προσπαθείς ακόμα περισσότερο. Γιατί ο συνειδητοποιημένος αυτός άνθρωπος έκανε το απλό πραγματικότητα μην υπολογίζοντας καμία δυσκολία που αυτό συνεπάγεται, αλλά αντιθέτως γευόμενος την ευχαρίστηση που αυτές προσφέρουν...
Μου θύμισε την προτροπή του H. Thoreau στο "Η ζωή στο δάσος ή Walden" το οποίο επηρέασε με παρόμοιο τρόπο τον McCandless η ζωή του οποίου γυρίστηκε και σε ταινία (Into the Wild).
Το άρθρο είναι από τα Νέα:
«Ζω εδώ και έναν χρόνο χωρίς καθόλου χρήματα»
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΑΤΑΣΑ ΜΠΑΣΤΕΑ , ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: Σάββατο 14 Νοεμβρίου 2009
Είναι δυνατόν να ζήσουμε χωρίς να ξοδεύουμε καθόλου χρήματα; Απογοητευμένος από τον άκρατο καταναλωτισμό, ο Μαρκ Μπόιλ αποφάσισε ότι έφθασε η στιγμή να δοκιμάσει. Και το κατάφερε. Στη διαδικασία αυτή δεν άλλαξε μόνο η σχέση του με το χρήμα αλλά και ο τρόπος με τον οποίο βλέπει τη ζωή.
Όλος ο κόσμος του Μαρκ Μπόιλ άλλαξε την ημέρα που αποφάσισε να σταματήσει να κάνει χρηματικές συναλλαγές. Ήταν εκείνη η ίδια ημέρα που αποκαλύφθηκε ο σκανδαλώδης τρόπος με τον οποίο οι τράπεζες χρησιμοποιούσαν τα «τοξικά» ομόλογα της αγοράς ακινήτων.
«Υποθέτω ότι οι σπόροι για την απόφασή μου να εγκαταλείψω κάθε μορφή οικονομικής συναλλαγής», εξηγεί ο 29χρονος οικονομολόγος στην εφημερίδα «Guardian», «είχαν φυτευτεί πριν από 7 χρόνια, λίγο πριν πάρω το πτυχίο μου στη διοίκηση επιχειρήσεων και στα οικονομικά σε πανεπιστήμιο της Ιρλανδίας, όταν έφθασε στα χέρια μου ένα DVD για τον Γκάντι. Εκεί, ο Ινδός ηγέτης έλεγε πως “πρέπει εμείς να γίνουμε η αλλαγή που θέλουμε να γίνει στον κόσμο”. Τότε, βέβαια, δεν είχα ιδέα τι αλλαγές θέλω». Πέρασε τα επόμενα 5 χρόνια διευθύνοντας εταιρείες βιολογικών τροφίμων, αλλά το 2007 κατάλαβε ότι ακόμα και οι επιχειρήσεις που στηρίζονται στο δίκαιο εμπόριο δεν είναι αρκετές για να αλλάξει η αγορά.
«Κοινωνική ομοιοπαθητική». Η στιγμή του «εύρηκα» ήρθε ένα απόγευμα, καθώς συζητούσε με έναν φίλο του για ζητήματα, όπως η οικολογική καταστροφή, οι άθλιες συνθήκες εργασίας, οι πόλεμοι για τον έλεγχο των πλουτοπαραγωγικών πηγών. Τότε ο Μαρκ συνειδητοποίησε ότι έβλεπε τον κόσμο με λάθος τρόπο, όπως κοιτάζει ο γιατρός τον ασθενή στον σύγχρονο δυτικό κόσμο, δίνοντας σημασία στα συμπτώματα και όχι στις αιτίες. Και αποφάσισε να προχωρήσει στην «κοινωνική ομοιοπαθητική», όπως την ονόμασε.
«Πιστεύω», λέει, «ότι η βασική αιτία τόσων προβλημάτων στον κόσμο σήμερα είναι το ότι δεν βλέπουμε άμεσα τις επιπτώσεις των πράξεών μας. Η απόσταση ανάμεσα στον καταναλωτή και το προϊόν έχει μεγαλώσει πολύ. Εάν καλλιεργούσαμε εμείς οι ίδιοι την τροφή μας, δεν θα πετάγαμε το 1/3 όπως κάνουμε σήμερα. Εάν έπρεπε να καθαρίζουμε το πόσιμο νερό, δεν θα το σπαταλούσαμε τόσο εύκολα. Όσο υπάρχουν χρήματα αυτά τα προβλήματα θα παραμένουν. Γι΄ αυτό και τον περασμένο Νοέμβριο αποφάσισα να απαλλαγώ οριστικά από αυτά».
Το πρώτο βήμα ήταν να βρει ένα καταφύγιο για να μείνει. Μέσω του Freecycle- ενός δικτύου ανταλλαγής πραγμάτων ή και δωρεάς- εντόπισε ένα τροχόσπιτο που δεν ήθελε πλέον ο ιδιοκτήτης του. Χρειαζόταν και ένα μέρος για να το στήσει, οπότε τρεις φορές την εβδομάδα δήλωσε εθελοντής σε μια φάρμα βιολογικών προϊόντων κοντά στο Μπρίστολ με αντάλλαγμα να του επιτρέψουν να τοποθετήσει εκεί το τροχόσπιτο. Για να ζεσταθεί, χρησιμοποίησε σόμπα με καυσόξυλα την οποία έφτιαξε μόνος του από πεταμένα υλικά. Ξύλα πήρε από τα δέντρα που έκοβαν στη φάρμα. Ένα μέλος της κοινότητας Freeconomy (την εναλλακτική οικονομία, που εμφανίστηκε το 2007) τού έδειξε πώς να μαγειρεύει στη φωτιά.
Πουλιά αντί για... iΡod. «Περνούσα πολλές ώρες έξω και έτσι άρχισα να παρατηρώ το φεγγάρι τον χειμώνα και το ηλιοβασίλεμα το καλοκαίρι», διηγείται ο Μπόιλ. «Τα πουλιά στα δέντρα έγιναν το iΡod μου, ενώ η παρατήρηση της φύσης γύρω μου μού έμαθε περισσότερα γι΄ αυτήν από όλα τα ντοκιμαντέρ που έχω δει στην τηλεόραση. Το μόνο αντικείμενο για το οποίο ξόδεψα λεφτά πριν αρχίσω το πείραμα (περίπου 400 ευρώ) ήταν ένας ηλιακός συλλέκτης ώστε να έχω αρκετό ρεύμα για ένα φως, το λάπτοπ και το τηλέφωνο (στο οποίο μπορούσα μόνο να δεχθώ κλήσεις). Όσο για τουαλέτα, έφτιαξα μια στην ύπαιθρο από ξύλινες παλέτες που μου χάρισαν σε ένα κοντινό ξυλουργείο. Μια και δεν μπορώ να αγοράσω χαρτί τουαλέτας, βοηθώ τους εφημεριδοπώλες να ξεφορτωθούν παλιές εφημερίδες... Πλένομαι στο ποτάμι και σπανίως χρησιμοποιώ σαπούνι, μόνο όταν είναι σπιτικό, ενώ για οδοντόβουρτσα χρησιμοποιώ ένα κόκαλο σουπιάς». Ποιο είναι το συμπέρασμα του Μαρκ Μπόιλ έπειτα από όλα αυτά; «Ότι προτιμώ να περνάω τον χρόνο μου στην ύπαιθρο φτιάχνοντας ψωμί παρά παρακολουθώντας κάποιο χαζοριάλιτι στην τηλεόραση. Κάποτε έβρισκα την ασφάλεια στα χρήματα, τώρα την αντλώ από τους φίλους και την τοπική κοινωνία. Κάποιοι από τους καλύτερούς μου φίλους είναι άνθρωποι που συνάντησα επειδή έπρεπε να χτίσω πραγματικές σχέσεις με τους άλλους βασισμένες στην εμπιστοσύνη και την ευγένεια και όχι στα χρήματα».
Ο χρόνος δεν κυλά με τον ίδιο τρόπο
Εκείνο που χρειάζεται περισσότερο ο Μαρκ Μπόιλ είναι η τροφή. Εκτός από όσα καλλιεργεί μόνος του, όπως πατάτες, φασόλια, καρότα και βολβούς, μαζεύει από τη φύση μανιτάρια και μούρα, ενώ συχνά παίρνει από εστιατόρια και σούπερ μάρκετ τρόφιμα που περισσεύουν. Πέρα από αυτά, προσπαθεί να διαδώσει τον τρόπο ζωής του. Συναντά ανθρώπους που σε γενικές γραμμές συμφωνούν μαζί του και τους εξηγεί πως μπορούν να τα καταφέρουν ακολουθώντας το παράδειγμά του. Και δεν παύει να τους υπενθυμίζει ότι ο χρόνος δεν κυλά το ίδιο σε έναν κόσμο όπου δεν υπάρχουν χρήματα. Για να πλύνει κάποιος τα ρούχα του στο πλυντήριο χρειάζεται μερικά λεπτά. Εκείνος χρειάζεται δύο ώρες για να τα πλύνει σε μια σκάφη με κρύο νερό, χρησιμοποιώντας ένα καθαριστικό που έφτιαξε ο ίδιος βράζοντας καρύδια. Για να καλύπτει την απόσταση των 40 χλμ. προς και από το Μπρίστολ χρειάζεται πολύ περισσότερο χρόνο και ενέργεια απ΄ ό,τι εάν χρησιμοποιούσε τρένο ή λεωφορείο, αλλά είναι μια οικονομική εναλλακτική ιδέα σε σχέση με το γυμναστήριο.
«Υποθέτω ότι οι σπόροι για την απόφασή μου να εγκαταλείψω κάθε μορφή οικονομικής συναλλαγής», εξηγεί ο 29χρονος οικονομολόγος στην εφημερίδα «Guardian», «είχαν φυτευτεί πριν από 7 χρόνια, λίγο πριν πάρω το πτυχίο μου στη διοίκηση επιχειρήσεων και στα οικονομικά σε πανεπιστήμιο της Ιρλανδίας, όταν έφθασε στα χέρια μου ένα DVD για τον Γκάντι. Εκεί, ο Ινδός ηγέτης έλεγε πως “πρέπει εμείς να γίνουμε η αλλαγή που θέλουμε να γίνει στον κόσμο”. Τότε, βέβαια, δεν είχα ιδέα τι αλλαγές θέλω». Πέρασε τα επόμενα 5 χρόνια διευθύνοντας εταιρείες βιολογικών τροφίμων, αλλά το 2007 κατάλαβε ότι ακόμα και οι επιχειρήσεις που στηρίζονται στο δίκαιο εμπόριο δεν είναι αρκετές για να αλλάξει η αγορά.
«Κοινωνική ομοιοπαθητική». Η στιγμή του «εύρηκα» ήρθε ένα απόγευμα, καθώς συζητούσε με έναν φίλο του για ζητήματα, όπως η οικολογική καταστροφή, οι άθλιες συνθήκες εργασίας, οι πόλεμοι για τον έλεγχο των πλουτοπαραγωγικών πηγών. Τότε ο Μαρκ συνειδητοποίησε ότι έβλεπε τον κόσμο με λάθος τρόπο, όπως κοιτάζει ο γιατρός τον ασθενή στον σύγχρονο δυτικό κόσμο, δίνοντας σημασία στα συμπτώματα και όχι στις αιτίες. Και αποφάσισε να προχωρήσει στην «κοινωνική ομοιοπαθητική», όπως την ονόμασε.
«Πιστεύω», λέει, «ότι η βασική αιτία τόσων προβλημάτων στον κόσμο σήμερα είναι το ότι δεν βλέπουμε άμεσα τις επιπτώσεις των πράξεών μας. Η απόσταση ανάμεσα στον καταναλωτή και το προϊόν έχει μεγαλώσει πολύ. Εάν καλλιεργούσαμε εμείς οι ίδιοι την τροφή μας, δεν θα πετάγαμε το 1/3 όπως κάνουμε σήμερα. Εάν έπρεπε να καθαρίζουμε το πόσιμο νερό, δεν θα το σπαταλούσαμε τόσο εύκολα. Όσο υπάρχουν χρήματα αυτά τα προβλήματα θα παραμένουν. Γι΄ αυτό και τον περασμένο Νοέμβριο αποφάσισα να απαλλαγώ οριστικά από αυτά».
Το πρώτο βήμα ήταν να βρει ένα καταφύγιο για να μείνει. Μέσω του Freecycle- ενός δικτύου ανταλλαγής πραγμάτων ή και δωρεάς- εντόπισε ένα τροχόσπιτο που δεν ήθελε πλέον ο ιδιοκτήτης του. Χρειαζόταν και ένα μέρος για να το στήσει, οπότε τρεις φορές την εβδομάδα δήλωσε εθελοντής σε μια φάρμα βιολογικών προϊόντων κοντά στο Μπρίστολ με αντάλλαγμα να του επιτρέψουν να τοποθετήσει εκεί το τροχόσπιτο. Για να ζεσταθεί, χρησιμοποίησε σόμπα με καυσόξυλα την οποία έφτιαξε μόνος του από πεταμένα υλικά. Ξύλα πήρε από τα δέντρα που έκοβαν στη φάρμα. Ένα μέλος της κοινότητας Freeconomy (την εναλλακτική οικονομία, που εμφανίστηκε το 2007) τού έδειξε πώς να μαγειρεύει στη φωτιά.
Πουλιά αντί για... iΡod. «Περνούσα πολλές ώρες έξω και έτσι άρχισα να παρατηρώ το φεγγάρι τον χειμώνα και το ηλιοβασίλεμα το καλοκαίρι», διηγείται ο Μπόιλ. «Τα πουλιά στα δέντρα έγιναν το iΡod μου, ενώ η παρατήρηση της φύσης γύρω μου μού έμαθε περισσότερα γι΄ αυτήν από όλα τα ντοκιμαντέρ που έχω δει στην τηλεόραση. Το μόνο αντικείμενο για το οποίο ξόδεψα λεφτά πριν αρχίσω το πείραμα (περίπου 400 ευρώ) ήταν ένας ηλιακός συλλέκτης ώστε να έχω αρκετό ρεύμα για ένα φως, το λάπτοπ και το τηλέφωνο (στο οποίο μπορούσα μόνο να δεχθώ κλήσεις). Όσο για τουαλέτα, έφτιαξα μια στην ύπαιθρο από ξύλινες παλέτες που μου χάρισαν σε ένα κοντινό ξυλουργείο. Μια και δεν μπορώ να αγοράσω χαρτί τουαλέτας, βοηθώ τους εφημεριδοπώλες να ξεφορτωθούν παλιές εφημερίδες... Πλένομαι στο ποτάμι και σπανίως χρησιμοποιώ σαπούνι, μόνο όταν είναι σπιτικό, ενώ για οδοντόβουρτσα χρησιμοποιώ ένα κόκαλο σουπιάς». Ποιο είναι το συμπέρασμα του Μαρκ Μπόιλ έπειτα από όλα αυτά; «Ότι προτιμώ να περνάω τον χρόνο μου στην ύπαιθρο φτιάχνοντας ψωμί παρά παρακολουθώντας κάποιο χαζοριάλιτι στην τηλεόραση. Κάποτε έβρισκα την ασφάλεια στα χρήματα, τώρα την αντλώ από τους φίλους και την τοπική κοινωνία. Κάποιοι από τους καλύτερούς μου φίλους είναι άνθρωποι που συνάντησα επειδή έπρεπε να χτίσω πραγματικές σχέσεις με τους άλλους βασισμένες στην εμπιστοσύνη και την ευγένεια και όχι στα χρήματα».
Ο χρόνος δεν κυλά με τον ίδιο τρόπο
Εκείνο που χρειάζεται περισσότερο ο Μαρκ Μπόιλ είναι η τροφή. Εκτός από όσα καλλιεργεί μόνος του, όπως πατάτες, φασόλια, καρότα και βολβούς, μαζεύει από τη φύση μανιτάρια και μούρα, ενώ συχνά παίρνει από εστιατόρια και σούπερ μάρκετ τρόφιμα που περισσεύουν. Πέρα από αυτά, προσπαθεί να διαδώσει τον τρόπο ζωής του. Συναντά ανθρώπους που σε γενικές γραμμές συμφωνούν μαζί του και τους εξηγεί πως μπορούν να τα καταφέρουν ακολουθώντας το παράδειγμά του. Και δεν παύει να τους υπενθυμίζει ότι ο χρόνος δεν κυλά το ίδιο σε έναν κόσμο όπου δεν υπάρχουν χρήματα. Για να πλύνει κάποιος τα ρούχα του στο πλυντήριο χρειάζεται μερικά λεπτά. Εκείνος χρειάζεται δύο ώρες για να τα πλύνει σε μια σκάφη με κρύο νερό, χρησιμοποιώντας ένα καθαριστικό που έφτιαξε ο ίδιος βράζοντας καρύδια. Για να καλύπτει την απόσταση των 40 χλμ. προς και από το Μπρίστολ χρειάζεται πολύ περισσότερο χρόνο και ενέργεια απ΄ ό,τι εάν χρησιμοποιούσε τρένο ή λεωφορείο, αλλά είναι μια οικονομική εναλλακτική ιδέα σε σχέση με το γυμναστήριο. 
